تاریخچه تاسیس موزه طبیعت و حیات وحش دارآباد تهران، به روایت از مهندس کمال عظیمینیا، رئیس هیئت مدیره انجمن ترویج حفاظت و مدیریت پایدار حیات وحش:
اینجانب در سال 1372 در شهرداری، در سمت رئیس کمیسیون ماده پنج تهران مشغول به فعالیت بودم. با توجه به علاقهام به حوزه محیط زیست طبیعی و حیاتوحش، یکی از دوستان مشترک آقای دکتر هدایتاله تاجبخش را به بنده معرفی کردند. آقای دکتر تاجبخش که به تازگی از امریکا بازگشته بودند، با پوششی اسپرت و با صدایی بم با چند آلبوم عکس در دست، وارد دفتر من شدند و از سوابق خودشان و برادرشان در امریکا و مکزیک در رابطه با ساخت موزهها و مجموعههای شخصی برای شکارچیان نامدار و مشهور امریکایی سخن گفتند. وقتی اینجاب را بسیار مشتاق دیدند، آلبوم را گشودند و با احتیاط از همراهی با والاحضرتها در سفرهای شکار و نشاندادن عکسها و نمونههای تاکسیدرمیشده توسط خودشان صحبت کردند.
دکتر تاجبخش بعد از ساعتی گفتگو، گفتند: «من آرزویم این است که یک موزه برای ایران بسازم».
اینجانب با تردید سوال کردم: «موزه»؟
ایشان در ادامه با شوقی وصفناپذیر از ساخت کارگاه تاکسیدرمی، دیوراما و زیستگاههای صخرهای و صحرایی صحبت کردند و گفتند: «این موزه محلی خواهد بود برای تجمع علاقهمندان، محققان، دانشجویان، کارشناسان محیط زیست و شکارچیان و …»
اینجانب، وی را در تصمیم خود بسیار جدی یافتم، هرچند صحبتهای وی قدری رویایی به نظر میرسید و در نهایت درخواست یک مکان و پشتیبانی جهت ساخت موزه را مطرح نمود.
اینجانب با نفوذی که در شهرداری داشتم و ارتباط نزدیک با آقای کرباسچی و جلب موافقت ایشان، مجوز انجام این کار را گرفته و پس از مدتی به همین منظور، محل فعلی موزه دارآباد را که به صورت ساختمانی نیمهتمام بود از بنیاد مستضعفان خریداری و با هماهنگی شهرداری منطقه، مشاور و پیمانکار گرفته شد و کار طراحی موزه و تبدیل ساختمان موجود به موزه تحت نظر آقای دکتر تاجبخش آغاز و بنده نیز عضو هیئت موسس و هیئت مدیره و مسئول تامین منابع مالی شدم.
همزمان با نخستین سالنهایی که در موزه آماده شد، هیئت مدیره شکل گرفت و دیری نپائید که موزه با محوریت دکتر تاجبخش محل رفت و آمد متخصصان بهنام حوزه محیط زیست کشور، آقایان مهندس ضیایی، بیژن فرهنگ درهشوری، دکتر کهرم، دکتر لطیفی، دکتر میثمی، هنریک مجنونیان، سیروس جمالی و … شد و گروههای تخصصی از جمله پستانداران، خزندگان، آبزیان، دیرینهشناسی، انتشارات، آموزش و … تشکیل گردید.
تروفهها و نمونههای داخلی و خارجی بسیاری جمعآوری و خریداری شد و به اعتبار حضور دکتر تاجبخش بسیاری از شکارچیان، تروفههای خود را به موزه اهدا کردند و بالاخره موزه افتتاح شد و در اندک زمانی به مرجعیتی در حیات وحش کشور تبدیل شد. شهرداریهای اغلب شهرهای بزرگ کشور نیز، اقدام به ساخت موزه حیات وحش مشابه نمودند.
دکتر تاجبخش با هماهنگی با دانشگاه آزاد، رشته تاکسیدرمی را بنیانگذاری نمود و موزه به کارگاه عملی برای گذراندن دوران کارآموزی دانشجویان رشته اکولوژی و حفاظت حیات وحش و محفلی گرم برای طبیعتمردان و دوستداران حیاتوحش و شکارچیان تبدیل شد. مرحوم اسکندر فیروز نیز در بازدیدی از موزه، بسیار مشعوف از این اثر ماندگار گشتند.
اکنون موزه بعد از ربع قرن فعالیت، شهرتی جهانی دارد و عضو شورای بینالمللی موزهها و نیز کمیسیون آموزش اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) است. تاکنون بیش از 120 عنوان کتاب منتشر نموده و اکثر متخصصان بهنام محیط زیست کشورمان ردپایی در موزه دارند. بدونشک چنانچه دکتر تاجبخش و تفکر وی نبود، چنین موزهای نیز وجود نداشت. تغییرات متعدد مدیریت شهری تهران نیز هیچگاه باعث تغییر ماهیت موزه نشد.
یاد و خاطراشان گرامی باد.